Kim jest introwertyk?
Z jakiegoś powodu introwertyków kojarzymy raczej negatywnie. Postrzegamy ich jako osoby nieśmiałe, którym brak jest pewności siebie, dziwaczne czy chłodne emocjonalnie. Wyobrażamy sobie, że są to totalni samotnicy nielubiący innych ludzi. Nie pasują oni do współczesnego świata, wydają się być nudni. To bardzo krzywdzący stereotyp – za chwilę wytłumaczymy, dlaczego.
Stereotypy na temat introwertyków
Wiele osób uważa, że introwertycy nie lubią okazywać emocji. Że są to ludzie zimni emocjonalnie i zamknięci w sobie – nie chcą się otwierać na innych. Niestety taki osąd mocno zniekształca rzeczywistość, przez co pojęcie „introwertyzm” kojarzone jest negatywnie. W pierwotnym znaczeniu tego słowa oraz rozumieniu naukowym, określenie to nie niesie za sobą żadnego ładunku emocjonalnego. Introwertyzmem powinno się nazywać cechę temperamentu, która jest związana z fizjologią. Okazuje się bowiem, że zachowanie „typowe” dla introwertyka (czyli np. unikanie imprez czy chęć spędzania czasu w samotności) jest dla niego pewnego rodzaju ochronną „bańką”, dzięki której jest on daleko od nadmiernej ilości bodźców. A introwertycy odbierają informację z zewnątrz o wiele bardziej intensywnie niż inni ludzie. Ich mózg jest wrażliwszy i szybko reaguje. Zatem twierdzenie, że introwertycy to osoby chłodne i bez emocji, jest bardzo niesprawiedliwe. To osoby bardzo wrażliwe.
Aby zobrazować to, jak czuje się introwertyk w świecie pełnym bodźców, które odczuwane są bardzo intensywnie, warto pomyśleć, jak czułby się ekstrawertyk podczas kilkugodzinnego, bezczynnego siedzenia w ciszy i przy braku aktywności. Tak samo jak bezczynność dla ekstrawertyka jest ogromną katuszą, tak samo zbyt wiele bodźców sprawia duży dyskomfort ekstrawertykowi. Nic więc dziwnego, że ekstrawertyk będzie szukał nowych wyzwań i wrażeń, a introwertyk chwili spokoju i samotności.
Nikt nie jest w 100% ekstrawertykiem lub introwertykiem
Niektórzy specjaliści uważają, że nie ma ani stuprocentowych ekstrawertyków, ani stuprocentowych introwertyków. W rozumieniu np. Eysencka, introwersja oraz ekstrawersja to określenia dla dwóch krańców jednego wymiaru. Możemy na ten wymiar patrzeć, jak na linię prostą niczym nieograniczoną z żadnej strony. Skoro tak jest, logiczne, że każdy może mieć daną cechę rozwiniętą w innym stopniu i nie ma tu systemy zero-jedynkowego. Można tutaj też zastosować analogię do kolorów: odcieni każdego koloru jest niezwykle dużo. Podobnie jest z typami osobowości – nikt nie jest w 100% introwertykiem lub ekstrawertykiem. Z tego powodu nie powinniśmy przyklejać ludziom „etykietek”, ponieważ często są one bardzo krzywdzące.
Introwertyk w czterech podtypach osobowości
Introwertyk introwertykowi nierówny – to już wiemy. Naukowcy wyróżnili aż 4 rodzaje tego typu osobowości: społeczny (social), myśliciel (thinking), lękliwy (anxious), wycofany (restrained) – tworzą one model STAR (pierwsze litery każdego z określenia z j. angielskiego). Poniżej opiszemy każdy z podtypów introwersji wg modelu STAR.
1. Introwertyk – typ społeczny (social)
Ten typ przypisywany jest osobom, które osiągają spokój i równowagę za pomocą ograniczenia bodźców płynących z kontaktów społecznych. To osoby postrzegane jako prawdziwi przyjaciele. Niezwykle mocno angażują się w znajomości, które mogą stać się trwałymi i głębokimi relacjami. Zdecydowanie preferują jakość, a nie ilość. Cenią sobie także swoją przestrzeń i czas dla siebie – odczuwają duży dyskomfort, jeżeli mają wziąć udział w dużej impresie. Na pierwszy rzut oka są nieśmiali, jednak powodem im wycofania jest coś innego (nie brak towarzyskości).
2. Introwertyk – typ myśliciela (thinking)
Tego typu introwertyk ma bogate życie wewnętrzne. Składa się ono z ogromu przemyśleń, analiz, refleksji i placów. Introwertycy-myśliciele są bardzo kreatywni i ciekawi, jednak koncentrują się na wnętrzu, przez co niekiedy teraźniejszość staje się dla nich niezauważona. Temu typowi introwertyka ciężko jest nawiązywać nowe znajomości, ponieważ nie każdy jest w stanie rozmawiać z obcą osobą, dzieląc się swoimi głębokimi przemyśleniami, zamiast prowadzić typowy small talk.
3. Introwertyk – typ lękliwy (anxious)
Ten typ introwersji charakteryzuje się napięciem, które jest spowodowane lękiem przed nadchodzącymi zdarzeniami w sytuacjach społecznych. W głowie takiej osoby powstają miliony scenariuszy na temat tego, co strasznego może się przydarzyć, co pomyślą inni, czy też jaką można dać plamę w danej sytuacji. Z tego powodu introwertyk typu lękliwego jest bardzo niezdarny i nieporadny w kontaktach z innymi ludźmi. Unika więc sytuacji, w których musiałby nawiązać interakcję.
4. Introwertyk – typ wycofany (restrained)
Typ introwersji „wycofany” – osobę o takim typie osobowości poznamy po dobrze zaplanowanym działaniu, które jest dalekie od spontaniczności czy impulsywności. Każda aktywność oraz wypowiedź jest przez tego typu introwertyka bardzo dogłębnie przemyślana. A ponieważ zanim „doczekamy” się na odpowiedź od niego zwykle mija nieco więcej czasu, taka osoba postrzegana jest jako powolna i flegmatyczna, często też znudzona.
Czy introwertyk to trudny partner w związku?
Trudności w związku nie mogą wynikać bezpośrednio z introwersji jednej ze stron. Zazwyczaj są wynikiem problemach w komunikacji między dwojgiem osób czy też zwyczajnym brakiem dopasowania temperamentów i charakterów. Z pewnością na powodzenie relacji nie ma wpływu jeden czynnik – czyli w tym przypadku introwersja – ale wiele czynników.
Biorąc pod lupę samą introwersję, wydaje się, że najtrudniej będzie uzyskać zgodność między introwertykiem a ekstrawertykiem, ponieważ pula aktywności, które sprawiają przyjemność tym dwóch typom osobowości, jest niestety niewielka. Co jednak nie znaczy, że taki związek skazany jest na porażkę! Czasami zapominamy, że bycie w parze nie oznacza rezygnacji z bycia sobą czy posiadania swojej przestrzeni osobistej. Jeżeli granice relacji obu jej członków będą dobrze zarysowane, taka para może być wspaniałym, zgodnym i szczęśliwym duetem. Z jednej strony partnerzy będą cieszyć się wspólnymi chwilami czy czasem dzielonym z najbliższymi, określając kompromisy i planując czas zgodnie z potrzebami obu stron. Z drugiej strony partnerzy pozwolą, aby w ich życiu osobistym była odpowiednia przestrzeń na aktywności szczególnie upodobane przez każdą ze stroną (ale niekoniecznie preferowaną przez tę drugą).
Gdy introwertyk czerpie spokój z bycia sam na sam z np. książką, ekstrawertyk może „ładować akumulatory” i czerpać pozytywną energię na spotkaniu ze znajomymi, na zakupach czy zajęciach fitness. Jeśli damy sobie czas i przestrzeń, aby zrealizować swoje potrzeby (każdy z osobna), po powrocie do domu każda ze stron chętnie spędzi czas z drugą połową i będzie mieć poczucie spełnienia.
Jeżeli natomiast wchodząc w związek z osobą o typie introwertycznym oczekujesz, że wasze życie przepełnią spotkania ze znajomymi, wypady, przygody i ciągłe aktywności, a druga strona będzie podzielać entuzjazm na każdym kroku, to niestety możesz się mocno zawieść, ponieważ w takim podejściu całkowicie pomijane są potrzeby introwertyka i relacja chcąc nie chcąc będzie narażona na zgrzyty ze względu na brak zrozumienia i brak szanowania uczuć drugiej połówki.
Jakie są zalety życia w związku z introwertykiem?
W każdym typie osobowości można znaleźć wiele zalet – także wśród osób z temperamentem introwertycznym. Cechą, którą najbardziej ceni się w introwertykach, jest zwykle lojalność. Introwertyk potrafi być wspaniałym przyjacielem, ponieważ daje z siebie bardzo wiele do relacji, potrafi słuchać i skupia się na rozmówcy. Potrafi doskonale „pielęgnować” przyjaźń – dba o nią i nie traci energii na kontakty, które wydają mu się niewarte. Nie wchodzi w powierzchowne relacje i nie interesują go przelotne znajomości. Całą energię potrafi poświęcić swoim prawdziwym przyjaciołom czy innym osobom bliskim – nie traci jej na relacje, które są krótkotrwałe. Można śmiało powiedzieć, że bycie przyjacielem introwertyka jest prawdziwym zaszczytem i szczęściem.
Inną zaletą introwertyka jest bardzo bogate wnętrze i wrażliwość. Można z nim porozmawiać właściwie na każdy temat. Jeżeli introwertyk Ci zaufa, pokaże Ci swój niesamowity świat, który skrywa tak mocno przed innymi. Przekonasz się, jak wiele może dać wyobraźnia, jak wiele pomysłów i idei może powstać podczas analizowania świata zewnętrznego. Zobaczysz również, że introwertyk jest osobą bardzo wrażliwą, która świetnie dostrzega nawet najmniejsze szczegóły. Ta cecha rodzi kolejną zaletę: umiejętność planowania działań i kreatywność. W połączeniu z niską impulsywnością oraz skłonnością do analizowania rzeczywistości, od introwertyka możemy się wiele nauczyć, a także odpoczywać w jego towarzystwie i czerpać relaks z jego spokoju. W towarzystwie introwertyka z pewnością poczujemy się bezpiecznie.
