Sok z aronii – na co pomaga? Przepisy + właściwości

Sok z aronii to jeden z tych suplementów diety, które bardzo często pojawiają się w polskich domach. Nie każdy lubi owoce aronii, ponieważ są cierpkie w smaku, ale za to obfitują w witaminy i minerały, które pomagają w walce z wolnymi rodnikami, bakteriami, wirusami, a nawet chronią przed nowotworami i chorobami cywilizacyjnymi jak miażdżyca. Jakie jeszcze właściwości ma sok z aronii?

Aronia – charakterystyka

Aronia należy do rodziny krzewów różowatych. Naturalnie występuje w Kanadzie i ISA. Jest odporna na niskie temperatury nawet minus 30 st. C. Nie ma także specjalnych wymagań uprawnych – nie potrzebuje dobrej gleby i szczególnych warunków. W Europie aronia czerwonoowocowa pojawiła się w XVIII wieku w Skandynawii i Rosji. Od tamtego czasu powstało wiele odmian hodowlanych tego krzewu, które różnią się m.in. wielkością czy smakiem owoców. Krzew dorasta do 2,5-3 m wysokości. Posiada kwiaty, które rozwijają się w kwietniu lub maju, natomiast okres dojrzewania owoców przypada w zależności od odmiany (niektóre odmiany owocują na przełomie sierpnia i września, ale są tez odmiany aronii wydające owoce dopiero we wrześniu/październiku).

Owoce aronii doskonale nadają się do wielu przetworów, m.in. dżemów, nalewek aroniowych czy pysznego soku z aronii o wielu właściwościach prozdrowotnych.

Sok z aronii – wartości odżywcze owoców aronii

Owoce aronii, a także sok z nich wykonany, stanowią bogactwo cennych dla zdrowia składników. To m.in. antyoksydanty (z grupy polifenoli), w tym antocyjany i witaminy. Szczególnie korzystna jest zawartość takich witamin, jak:

kwas foliowy – 10,7 mcg
witamina K – 29 mcg
witamina A – 43 IU
witamina E – 0,75 mg
witamina B3 – 0,67 mg
witamina B6 – 0,19 mg
witamina C – 0,7 mg

Aronia zawiera ponadto spore ilości pektyn, które stanowią błonnik pokarmowy rozpuszczalny (w porcji 100 g znajduje się 17 g błonnika) oraz garbników, fenolokwasów i minerałów, np.:

potas – 309 mg
wapń – 40 mg
magnez – 21 mg
żelazo – 0,4 mg
inne (jod, bor, miedź, kobalt, molibden)

W porcji owoców aronii 100 g znajduje się zaledwie 47 kcal.

Sok z aronii – właściwości zdrowotne

Sok z aronii jest przede wszystkim świetnym źródłem antyoksydantów – szczególnie odmiana owoców Aronia melanocarpa stanowi jedne z najlepszych naturalnych źródeł substancji o najwyższym indeksie przeciwutleniającym według skali ORAC – ang. Oxygen Radical Absorbance Capacity (1). Owoce te przewyższają we wspomnianej skali m.in. wiśnie, truskawki czy maliny. Nie tylko mają zdolności redukować reaktywne formy tlenu w komórkach organizmu człowieka, ale i zmniejszają poziom reaktywnego azotu, a także regenerują enzymy antyoksydacyjne (2). Mają także korzystny wpływ na komunikację międzykomórkową (3).

Zawarte w owocach aronii oraz soku z aronii antocyjany stanowiące jedne z licznych polifenoli. Są to antyoksydanty silnych właściwościach przeciwzapalnych. Ponadto w soku z aronii znajdują się kwasy fenolowe i flawonole. Efektem takiego składu jest przede wszystkim potencjał przeciwnowotworowy soku z aronii – może być on uzupełnieniem profilaktyki nowotworowej, ponieważ antyoksydanty mają działanie redukujące wolne rodniki. Jak na razie najwięcej dowodów na przeciwnowotworowe działanie soku z aronii poczyniono w temacie profilaktyki raka piersi i raka jelita grubego (4).

Jakie jeszcze właściwości mają owoce aronii o sok z nich wykonany?Dobroczynne działanie jest obserwowane pod kątem chorób serca – składniki soku z aronii obniżają m.in. poziom cholesterolu ogólnego, cholesterolu LDL oraz poziom trójglicerydów (5). Obniża także nadciśnienie tętnicze oraz poprawia stan naczyń krwionośnych (6). Wykazano także, że sok z aronii może korzystnie wpływać na wrażliwość insulinową oraz stany zapalne w przebiegu cukrzycy (7).

Dzięki zawartości polifenoli, aronia i sok z niej może pretendować do produktu wspomagające leczenie chorób oczu, gdyż regenerują one barwnik w siatkówce i poprawiają tym samym jakość widzenia. Mówi się także o działaniu opóźniającym występowanie zaćmy, jaskry czy degeneracji plamki żółtej (8).

Sok z aronii wzmacnia ponadto odporność. W badaniach wykazano właściwości m.in. przeciwbakteryjne (9), przeciwwirusowe (10) oraz ograniczające częstotliwość zakażeń dróg moczowych (12).

Inne właściwości prozdrowotne soku z aronii wynikają m.in. z przeciwzapalnego działania. To m.in. hamowanie rozwoju chorób degeneracyjnych, takich jak demencja czy Alzheimer (13). To także działanie neutralizujące negatywne skutki palenia papierosów czy picia alkoholu.

W nowych badaniach wskazuje się także na potencjał modulujący skład mikrobiomu jelit (wspomagający dobre bakterie) i poprawę ich pracy (14).

Na co pomaga sok z aronii?

Podsumowując, można wymienić następujące działanie owoców aronii, czyli na co pomaga picie soku z aronii:

podniesienie ogólnej odporności organizmu dzięki zawartości licznych antyoksydantów, witamin i minerałów,
uszczelnianie ścianek naczyń krwionośnych i regulowanie ich przepustowości (co przekłada się na leczenie nadciśnienia tętniczego, żylaków, zakrzepicy, profilaktykę miażdżycy czy innych chorób sercowo-naczyniowych),
obniżanie poziomu cholesterolu ogólnego i cholesterolu LDL oraz trójglicerydów,
poprawa jakości widzenia i opóźnianie rozwoju chorób oczu, takich jak zaćma czy jaskra,
obniżanie poziomu glukozy we krwi i wspieranie produkcji insuliny,
poprawa składu mikroflory jelitowej i wspomaganie pracy jelit (przez co sok z aronii może mieć zastosowanie m.in. w przebiegu zespołu jelita drażliwego czy przy niestrawności),
działanie przeciwnowotworowe (profilaktyka raka piersi i raka jelita grubego),
wspomaganie leczenia infekcji bakteryjnych i wirusowych oraz ich lepsza prewencja,
zapobieganie zakażeniom dróg moczowych,
opóźnianie rozwoju chorób neurodegeneracyjnych.

Właściwości kosmetyczne aronii i jej ekstraktu

Spożywanie soku z aronii oraz stosowanie ekstraktu z aronii na skórę, może dać także korzyści urodowe, gdyż owoc ten zawiera dużą dawkę antyoksydantów, które mają działanie spowalniające procesy starzenia się – także skóry. Ograniczają działanie wolnych rodników, przez co spowalniają także proces utraty jędrności skóry. Spożywanie soku z aronii może także zapobiegać przedwczesnemu starzeniu się skóry, gdyż składniki w nim zawarte wspomagają struktury kolagenowe (12).

Jak wygląda i jak smakuje sok z aronii?

Sok z aronii ma ciemną, granatowo-fioletową barwę. W smaku jest dość kwaśny, gdyż jego pH wynosi średnio 3,6-3,9. Charakterystyczny jest też cierpki smak podobny do soku z wiśni, bez naturalnej słodyczy. Smak jest zatem nieco wytrawny, jak po wypiciu lampki czerwonego wina – pozostaje uczucie „suchego” języka, które dla wielu osób jest nieprzyjemne. Istnieje jednak wiele sposobów na to, aby smak złagodzić i pozbyć się goryczki z owoców aronii – przedstawiam je w dalszej części artykułu. Sok z aronii może być naprawdę pyszny, jeśli odpowiednio go przyrządzimy.

Jak można wykorzystać sok z aronii?

Sok z aroniowy warto wykorzystywać w najprostszej postaci – bez żadnej obróbki cieplnej – ponieważ wtedy zachowa swój potencjał antyoksydacyjny. Z tego względu lepiej jest samodzielnie zrobić taki sok „na zimno”, aby mieć pewność, że będzie pełnowartościowy. Można też kupić gotowy sok z aronii, ale istotne jest, aby było zimnotłoczony, bez dodatku cukrów czy sztucznych konserwantów. Cena takiego soku wynosi średnio 15 zł za 0,5 l.

Sok z aronii można pić w czystej postaci na łyżeczce, zachowując odpowiednie dawkowanie (szczególnie w przypadku dzieci). Można tez rozcieńczyć go z wodą – wówczas smak będzie łagodniejszy – lub dodać go do innych soków. Niektórzy dodają sok z aronii do herbaty lub napojów mlecznych. Można też go wykorzystać jako polewę na lody, naleśniki czy inny deser lub jako składnik tortu (np. dodając go do kremu).

Można też zrobić z niego dżem albo nalewkę aroniową.

Czy sok z aronii może szkodzić? Przeciwwskazania

Nie wykazano szkodliwych skutków regularnego spożywania soku z aronii, chociaż niektóre osoby nie powinny po niego sięgać. Przeciwwskazaniem do picia soku z aronii jest np.:

choroba wrzodowa żołądka,
niskie ciśnienie krwi,
zakrzepowe zapalenie żył,
stany zapalne w obrębie żołądka,
stany zapalne dwunastnicy,
nadkwasota żołądka,
zaparcia.

Sok z aronii – dawkowanie

Jakie jest dawkowanie soku z aronii? Dziennie można wypijać 50 ml soku z aronii, ale warto tę porcję podzielić na dwie mniejsze do spożywania rano i wieczorem. Sok można dodać do wody, herbaty, deseru, mięs czy sałatek. Jeśli chodzi o podawanie soku z aronii dzieciom, należy zachować szczególną ostrożność i rozpocząć podawanie dopiero po 12 miesiącu życia i po konsultacji z lekarzem.

Sok z aronii – TOP przepisy na słodki sok aroniowy

W Internecie aż roi się od różnych przepisów na sok aroniowy, ale nie wszystkie z nich mają dobre opinie. Zebrałam zatem dla Was przepisy, które uzyskały najlepsze rekomendacje Czytelników. Pochodzą z różnych for internetowych, blogów kulinarnych i książek.

1. Przepis podstawowy na sok z aronii

Składniki:

1 kg owoców aronii
300 g cukru
250 ml wody
sok z 1 cytryny

Przygotowanie: owoce dokładnie myjemy, obieramy. Następnie należy je rozgnieść za pomocą tłuczka do ziemniaków, miksera lub blendera. Następnie wrzucamy je do garnka i dodajemy pozostałe składniki, gotujemy pół godziny i przecedzamy przez gazę/pieluchę tetrową/gęste sitko. Sok przelewamy do czystych słoiczków, które uprzednio wyparzamy. Zakręcamy dokładnie, ustawiamy na pokrywkach – dzięki temu słoiczki się zapasteryzują. Można też gotować je przez 15 minut.

2. Przepis na sok z mrożonej aronii – bez goryczki

Aronia zawiera gorycze i garbniki, przez które jest naturalnie cierpka i gorzka. Związki te jednak tracą swoje właściwości pod wpływem bardzo niskim temperatur – efektem jest uzyskanie słodszego smaku soku aroniowego z takich owoców. Jeśli zbieramy owoce aronii po przymrozkach, nie trzeba ich już przemrażać, ale jeśli przymrozków nie było, warto włożyć je do zamrażarki przed wykonaniem soku. Jak go zrobić?

Składniki:

1 kg owoców aronii
1 kg cukru
1,5 l wody
20 liści z czarnej porzeczki
sok z 1 cytryny

Przygotowanie: owoce przebieramy, oczyszczamy, myjemy i osuszamy. Następnie przekładamy do woreczka na mrożonki i umieszczamy w zamrażarce minimum na jedną dobę (24 godziny). Po tym czasie do dużego garnka wsypujemy zamrożone owoce, dodajemy liście czarnej porzeczki, cukier, sok z cytryny i wodę. Zagotowujemy i gotujemy na wolnym ogniu ok. pół godziny, po czym odstawiamy do ostudzenia. Następnie przecedzamy sok przez gazę lub gęste sito. Można też przetrzeć owoce i dodać je do soku. Sok ponownie zagotowujemy i wlewamy gorący do wyparzonych słoiczków. Ustawiamy je na pokrywkach w celu pasteryzacji lub gotujemy przez 15 minut.

3. Przepis na sok z aronii z sokownika

Wykorzystanie sokownika to duże ułatwienie w robieniu różnego rodzaju soków domowej roboty. Podobnie jest z sokiem z aronii – zobaczcie przepis.

Składniki:

3 kg owoców aronii
2 kg cukru
woda (ilość dostosowana do pojemności sokownika)

Przygotowanie: owoce oczyszczamy, myjemy i umieszczamy w górnej części sokownika. Zasypujemy je następnie cukrem. Można też dodać dowolne cytrusy (np. pomarańcza – wystarczy wkroić kilka plastrów tego owocu na wsypanych owocach aronii do sokownika). Dolną część sokownika wypełniamy wodą. Urządzenie stawiamy na małym ogniu i jeśli w trakcie gotowania woda z sokownika wyparuje, trzeba ją dolać. Owoce gotujemy aż do momentu, gdy wypuszczą cały sok. Przelewamy go następnie do wyparzonych słoiczków i ustawiamy na pokrywkach lub gotujemy 15 minut.

4. Przepis na sok z aronii bez gotowania i bez cukru

To bardzo prosty przepis na zdrowy sok z aronii – nie ma w nim bowiem ani grama cukru. Będzie zatem idealny dla osób chorujących na cukrzycę, dzieci i wszystkich, którzy dbają o niską zawartość cukrów w diecie. Nie jest jednak zbyt słodki, dlatego warto go zrobić z mrożonych owoców aronii (usuniemy nieco goryczki), a jeśli preferujemy słodki smak, można dodać np. 0,5 kg ksylitolu czy innego zdrowego zamiennika cukru o niskim indeksie glikemicznym (np. erytrol).

Składniki:

2 kg owoców aronii
woda
sok z 1 cytryny

Przygotowanie: owoce oczyszczamy, myjemy, a następnie miksujemy (w blenderze, robocie kuchennym czy sokowirówce). Następnie przecedzamy je przez gazę, sito lub pieluszkę tetrową. Do soku dodajemy następnie sok z cytryny i dokładnie mieszamy. Kolejny krok to przelanie gotowej mieszanki do wyparzonych buteleczek i pasteryzacja przez 20-25 minut.

5. Sok z aronii – przepis siostry Anastazji

Ten przepis jest sprawdzony przez wielu i doceniany od lat. Ma bowiem charakterystyczny smak i aromat, a do tego jest bardzo smaczny. Jak go wykonać?

Składniki:

2 kg owoców aronii
300 g malin lub wiśni
2 kg cukru
3 l wody

Przygotowanie: owoce oczyszczamy, myjemy, przekładamy do dużego garnka. Następnie zalewamy wodą i gotujemy na małym ogniu ok. pół godziny. Odstawiamy garnek na całą noc. Następnego dnia podgrzewamy mieszankę, zbierając szumowiny i dodajemy cukier. Gotujemy jeszcze 20 minut, po czym przecedzamy sok przez gazę i przelewamy do słoiczków/buteleczek. Sok można zapasteryzować 15 minut lub ustawić słoiczki dnem do góry.

6. Sok z aronii z liśćmi wiśni

liście wiśni do soku z aronii — Sok z aronii z liśćmi wiśni - przepis

Sok z aronii według tego przepisu jest bardzo aromatyczny i odróżnia się od innych receptur – wyróżnia go przede wszystkim ciekawy smak. Zamiennie za liście wiśni można dodać liście malin – lub wymieszać oba rodzaje.

Składniki:

2 kg owoców aronii
40 liści wiśni
600 g cukru
3 l wody

Przygotowanie: owoce oczyszczamy, myjemy, a następnie wkładamy do garnka i zalewamy wodą. Gotujemy ok. 20 minut na średnim ogniu. Przecedzamy owoce przez gazę. Następnie dodajemy umyte liście oraz cukier i gotujemy jeszcze pół godziny. Znów całość przecedzamy i przelewamy do wyparzonych buteleczek. Można je zapasteryzować przez 15 minut lub obrócić dnem do góry.

Sok z aronii – na co pomaga? Przepisy + właściwości

Aronia – charakterystyka

Sok z aronii – wartości odżywcze owoców aronii