Plaga pluskiew w dużych miastach
Pluskwy przyciąga człowiek jako żywiciel, a nie, jak powszechnie się uważa, brud – chociaż częste sprzątanie pozwala szybciej wykryć pluskwy i tym samym szybciej usunąć je z mieszkania. Zdaniem specjalistów zajmujących się pasożytami i owadami domowymi, mamy obecnie do czynienia z plagą, a nawet epidemią pluskiew w dużych miastach. Jak czytamy w wypowiedzi prf. Stanisława Ignatowicza (entomolog) na portalu Radia Zet, już od 5. lat pluskwy rozmnażają się wręcz lawinowo, co – jak zaznacza specjalista – jest typowe dla krajów, które szybko się rozwijają.
Jak wyglądają pluskwy domowe (łóżkowe)?
Pluskwy dorosłe przypominają wielkością oraz kolorem pestkę jabłka. Nie posiadają skrzydeł. Pluskwy mogą też mieć kolor czerwono-brązowy – wówczas są to osobniki, które są odżywione. Te, które przez dłuższy czas nic nie jadły, mają kolor żółto-brązowy.
Pluskwy żywią się głównie krwią człowieka – szybko przywiązują się do takiego żywiciela i atakują przede wszystkim w nocy. Co je przyciąga? Okazuje się, że jest to… temperatura ciała człowieka. Pluskwy posiadają aparat kłująco-ssący, którym znieczulają miejsce ugryzienia, a później za pomocą odnóży z pazurkami przyczepiają się do skóry człowieka na czas jedzenia.
Co ciekawe, gdy samice się odżywiają, samce w tym czasie wykorzystują moment do kopulacji. Pluskwy bardzo szybko się rozmnażają. Samice produkują 2-3 jaja dziennie i składają je w trudno dostępnych i zacienionych miejscach, takich jak szpary podłóg, foteli czy kanap. Jaja pluskiew mają kremowy kolor i są niewielkie – ok. 1 mm długości.
Samice żyją kilka miesięcy i w ciągu swojego życia składają nawet 400-500 jaj! Co ważne, jaja te są odporności na wszelkie środki biobójcze – i właśnie dlatego tak ciężko jest się pozbyć pluskiew z mieszkania. Nawet jeśli wybijemy dorosłe osobniki, nadal pozostają jaja, przez co trzeba opryskiwać dom kilkukrotnie, zanim zwalczymy te pasożyty całkowicie.
Jak rozpoznać, że mamy w domu pluskwę łóżkową?
Ugryzienie pluskwy zwykle powoduje pieczenie i miejscowe znieczulenie. Jeśli jesteśmy alergikami, możemy dodatkowo mieć rozlane, czerwone plamy. Pluskwy nie robią ponadto pojedynczych ugryzień, ale kilka – występują one w grupie. Ugryzienia zwykle pojawiają się na tych częściach ciała, które mamy odsłonięte podczas snu – może to być brzuch, szyja, ramiona, barki, stopy czy plecy. Zwykle takie ugryzienia to pierwszy znak, że mamy w domu pluskwy. Jeśli dodatkowo na pościeli widać ślady krwi (małe plamki), możemy być właściwie pewni, że mamy w domu nieproszonych gości (te plamki to strawiona i wydalona przez pluskwy krew). O obecności pluskiew świadczą też żywe bądź martwe pluskwy w mieszkaniu bądź ich jaja.
Ugryzienia po pluskwach mogą swędzieć. Istotne jest, aby takich śladów nie drapać, a zastosować za to preparaty przeciwświądowe – np. takie, których używamy po ukąszeniach komarów. Można też zastosować lek przeciwhistaminowy bez recepty – ten również nieco złagodzi swędzenie.
Pluskwy łóżkowe – jak się ich pozbyć z domu?
Zwalczanie pluskwy nie jest ani proste, ani szybkie – musimy nastawić się na długotrwały proces. Ze względu na budowę, pluskwom jest bardzo łatwo schować się w miejscach niedostępnych dla różnych preparatów chemicznych zwalczających te pasożyty. Co ważne, pozbycie się pluskwy z jednej części mieszkania może sprawić, że pojawią się one w innej. Pozbywanie się pluskiew domowymi sposobami natomiast jest raczej niemożliwe i prędzej czy później będziemy zmuszeni skorzystać z fachowej pomocy. Zdarza się nawet, że konieczne jest wyrzucenie mebli i zrobienie generalnego remontu w mieszkaniu. Walkę z pluskwami utrudnia ponadto fakt, że mogą one żyć bez odżywiania nawet 12 miesięcy – dlatego walka z nimi może ciągnąć się nawet latami.
Jakie metody mogą pomóc w pozbyciu się pluskwy z domu? Oto najpopularniejsze sposoby.
1. Wysoka i niska temperatura
Pluskwy nie znoszą wysokiej ani zbyt niskiej temperatury – mowa jest tutaj o zakresach powyżej 60 stopni i poniżej -20 stopni. Można zatem zastosować tzw. czyszczenie termiczne czy wymrażanie mieszkania ciekłym azotem (lub wygrzewanie mieszkania). Metody te są skuteczne, jeśli chodzi o usuwanie pluskiew, ale niestety przedmioty znajdujące się w pomieszczeniu będą po takim działaniu zniszczone.
2. Zamgławianie ULV
To metoda polegająca na rozprowadzeniu koncentratu biobójczego wraz z wodą, za pomocą specjalnego generatora zimnej mgły – to urządzenie rozpylające środek w formie mgły po to, aby małe cząsteczki penetrowały każdą wolną szczelinę – nawet tę najgłębszą i najmniejszą. Podczas rozpylania preparatu nie można przebywać w domu i po dwóch godzinach całe mieszkanie trzeba dokładnie przewietrzyć. Do domu można powrócić po ok. 5 godzinach od rozpylenia oprysku. Niestety aby działanie było skuteczne, konieczne jest rozpylanie środka kilka razy w ciągu kilku tygodni.
3. Oprysk ciśnieniowy
Oprysk ciśnieniowy polega na rozprowadzeniu środka biobójczego wraz z wodą za pomocą specjalnego opryskiwacza ciśnieniowego.
Co ważne, po zastosowaniu zarówno oprysku ciśnieniowego, jak i zamgławiania z użyciem środka chemicznego, konieczne jest dokładne wypranie wszystkich tkanin i ubrań znajdujących się w domu – przynajmniej w 60 stopniach (a po praniu najlepiej jeszcze zastosować suszenie w suszarce).
Skąd się biorą pluskwy łóżkowe w domu?
Niestety nie ma jednej konkretnej przyczyny pojawienia się pluskiew w domu. Mogą być one przyniesione przez gości, albo przez nas – np. wraz ze starymi meblami czy ubraniami ze sklepu. Pluskwy mogą też przyczepić się do naszego ubrania podczas jazdy komunikacją miejską. Pluskwy łatwo też przywieźć do domu z pobytu np. w hotelu. Są obecne także w kinach, teatrach, przychodniach, biurach, szpitalach – wszędzie tam, gdzie są ludzie. Aby zapobiegać zabraniu takiego nieproszonego gościa do swojego domu z podróży, lokując się np. w hotelu dokładnie sprawdzajmy łóżka – czy nie ma tam śladów bytowania pluskiew.
Gdzie szukać pluskiew w domu?
Zauważyliście ślady bytowania pluskiew w domu – teraz należałoby znaleźć ich lokalizację. Ulubione miejsca tych pasożytów to różne szczeliny: w podłogach, ścianach, meblach. Pluskwy lubią tkaniny, drewno i papier – w pierwszej kolejności sprawdźmy więc miejsca, gdzie występują takie tworzywa. Warto sprawdzić szczególnie: łóżka (zwłaszcza ramy), materace, kanapy, fotele, krzesła, zasłony, dywany, tapety, książki, odzież, ramy obrazów, lustra ścienne, listwy przypodłogowe, obudowy gniazdek elektrycznych. Pluskwy mogą być niemal wszędzie.
Jakie choroby przenoszą pluskwy łóżkowe?
Pluskwy żywią się krwią i mogą niestety przenosić choroby, których krew jest źródłem zakażenia. Mogą m.in. przenosić wirusa zapalenia wątroby typu B (czyli HBV), ale naukowcy nie dostarczyli na to jeszcze wystarczających dowodów. Na razie badacze analizują, czy wyizolowany z pluskwy wirus może być zakaźny. Wiemy natomiast, że pluskwy przenoszą enterokoki i gronkowiec złocisty (MRSA) oporny na leki. Pluskwy ponadto powodują fizyczny dyskomfort (może wystąpić swędzenie), reakcje alergiczne, pogorszenie stanu psychicznego (powodowane np. problemami ze snem przez strach, że w domu są pluskwy).
Bibliografia
- Karbarczyk M., Pluskwy pod lupą, czyli wszystko o pluskwach łóżkowych, Radio Zet.
- A. Buczek, „Choroby pasożytnicze. Epidemiologia, diagnostyka, objawy”, wyd. Koliber – Oficyna Wydawnicza Fundacji na Rzecz Zwalczania Kleszczy i Profilaktyki w Chorobach Odkleszczowych, Lublin, 2005, s. 336-339.
- Kadej M., Pluskwa domowa [Cimex lectularius Linnaeus, 1758] morfologia, biologia, ekologia, znaczenie sanitarne, profilaktyka i zwalczanie, Biuletyn Polskiego Stowarzyszenia Pracowników Dezynfekcji, Dezynsekcji i Deratyzacji 2010, nr 1, s. 5-8.
