Trądzik niemowlęcy – rozpoznawanie, leczenie, przyczyny

niemowlę z trądzikiem

Wśród wielu chorób skóry, które dotykają niemowlęta, znajduje się trądzik niemowlęcy (acne infantum). Schorzenie to może być kłopotliwe dla maleństwa oraz jego rodziców. Na szczęście występuje ono stosunkowo rzadko. Poniżej prezentujemy jego przyczyny, objawy, sposoby rozpoznawania i leczenia.

Trądzik niemowlęcy – informacje ogólne

Trądzik, czyli choroba skóry objawiająca się przede wszystkim na twarzy w postaci grudek, krostek i zaskórników, czasami dotyka nawet najmłodsze dzieci.

Zmagają się z nią już noworodki w pierwszych tygodniach swojego życia (przeczytaj: trądzik noworodkowy). Schorzenie ma wówczas związek z działaniem hormonów, na które narażone jest maleństwo jeszcze w życiu płodowym i już po przyjściu na świat. Na szczęście trądzik noworodkowy nie jest w większości przypadków groźny. Chociaż zmiany na buzi dziecka mogą wyglądać nieestetycznie to mijają dosyć szybko, nie pozostawiając po sobie śladu w postaci blizn.

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku trądziku niemowlęcego, który dotyka dzieci po okresie noworodkowym. Jego nasilenie przypada na drugą połowę pierwszego roku życia maluszka. Ta odmiana trądziku – chociaż występuje rzadziej od trądziku noworodkowego – ma zazwyczaj cięższy przebieg. Nieleczona może pozostawić po sobie trwałe ślady na twarzy dziecka w postaci nieestetycznych blizn, których trudno będzie się później pozbyć. Podobnie jak problemów z niską samooceną wynikających z wyglądu.

Z tego powodu nie należy lekceważyć podejrzenia trądziku niemowlęcego. Warto obserwować pojawiające się zmiany i w razie konieczności skonsultować je z lekarzem.

Przeczytaj także: Trądzik u dziecka - rodzaje, przyczyny, leczenie

Trądzik niemowlęcy i jego przyczyny

Poznanie wszystkich przyczyn powstawania trądziku niemowlęcego wymaga jeszcze dokładnych badań. Według aktualnej wiedzy wśród najczęstszych powodów występowania tej odmiany trądziku podaje się:

  • uwarunkowania genetyczne – około połowa cierpiących na trądzik niemowlaków ma w rodzinie ciężkie przypadki tej choroby, zazwyczaj w okresie dojrzewania;

  • skłonność niemowlęcej skóry do zwiększonej produkcji łoju przez gruczoły łojowe; nadmiernie produkowany łój zapycha pory w skórze, a to prowadzi do powstawania trądziku; wspomniana skłonność wynika najprawdopodobniej z podwyższonego poziomu androgenów;

  • stosowanie do pielęgnacji skóry kosmetyków zawierających w swoim składzie oleje mineralne; podrażniają one delikatną skórę niemowlaka i prowadzą do zapychania porów.

Trądzik niemowlęcy – objawy i rozpoznawanie

Objawy

Trądzik niemowlęcy dotyka zazwyczaj dzieci w pierwszym roku życia po okresie noworodkowym, czyli po skończeniu pierwszego miesiąca życia. Nasilenie jego objawów przypada pomiędzy 6. a 12. miesiącem życia. Choroba trwa od kilku do kilkunastu miesięcy. W nielicznych przypadkach utrzymuje się nawet przez kilka lat – nawet do okresu dojrzewania.

Ten rodzaj trądziku – podobnie jak trądzik noworodkowy – częściej dotyka chłopców niż dziewczynki. Jednak jego przebieg jest znacznie cięższy i zazwyczaj wymaga leczenia.

Na szczęście trądzik niemowlęcy jest chorobą występującą stosunkowo rzadko.

Jego objawy występują przede wszystkim na twarzy, w tym w szczególności na policzkach. Sporadycznie zmiany skórne pojawiają się na plecach, szyi i dekolcie. Wykwity skórne są dosyć zróżnicowane. Objawy trądziku niemowlęcego to:

  • zaskórniki;

  • wykwity zapalne – zazwyczaj grudki i krosty, a rzadziej guzki i cysty;

  • torbiele – pojawiają się sporadycznie.

Przebieg trądziku niemowlęcego ma zazwyczaj charakter umiarkowany do ciężkiego i wymaga leczenia. Należy podkreślić, że leczenie jest tutaj potrzebnej nawet częściej niż w przypadku trądziku młodzieńczego.

Rozpoznawanie

Trądzik niemowlęcy bywa często chorobą o ciężkim przebiegu. Brak odpowiedniego leczenia może doprowadzić w przyszłości do pozostawienia na skórze dziecka wspomnianych już trwałych i nieestetycznych zmian. Te z kolei mogą wpłynąć na całe dorosłe życie człowieka, obniżyć jego samoocenę, a nawet doprowadzić do problemów natury psychicznej.

Należy mieć również na uwadze fakt, że występowanie nasilonego trądziku niemowlęcego może oznaczać większe prawdopodobieństwo wystąpienia jej późniejszej odmiany charakterystycznej dla okresu dojrzewania, czyli trądziku młodzieńczego.

W związku z tym rodzice, którzy podejrzewają u swojego maleństwa trądzik niemowlęcy o długotrwałym i ciężkim przebiegu, powinni skonsultować problem z lekarzem. Na początek może to być pediatra, który w razie potrzeby skieruje małego pacjenta do specjalistów takich jak między innymi dermatolog, endokrynolog czy alergolog.

Trzeba podkreślić, że samodzielne leczenie ciężkich przypadków trądziku i stosowanie różnego rodzaju preparatów bez konsultacji z lekarzem może być niebezpieczne.

Rozpoznanie omawianej choroby nie zawsze jest proste. Istnieje bowiem wiele schorzeń, których objawy mogą przypominać trądzik niemowlęcy.

Bywa on często mylony z alergią. Nigdy natomiast nie jest jej objawem. Najczęściej trądzik niemowlęcy mylony jest z alergią na białko mleka krowiego, czyli skazę białkową. Jednak w jej przypadku zmiany skórne pojawiają się na całym ciele, a nie tylko jak w przypadku trądziku – przede wszystkim na twarzy. Ponadto problemom tym towarzyszą inne dolegliwości takie jak wzdęcia czy kolki.

Warto wspomnieć jeszcze o innych chorobach skóry, na które może cierpieć kilkumiesięczny maluch. Są to między innymi:

  • potówki – drobne zmiany skórne w postaci grudek, które występują już u noworodków, ale dokuczają również starszym dzieciom;

  • atopowe zapalenie skóry – jego objawy na twarzy w postaci krostek i zaczerwienień mogą czasami przypominać trądzik;

  • zapalenie okołoustne – stan zapalny skóry wokół ust objawiający się przede wszystkim zaczerwienieniem i grudkami.

Trądzik niemowlęcy i jego leczenie

W związku z tym, że trądzik niemowlęcy jest chorobą dosyć rzadką, występują problemy z jego diagnozą, a następnie z ewentualnym doborem odpowiedniej terapii. Wiele lekarstw jest bowiem odpowiednio przebadanych i zatwierdzonych do stosowania u starszych pacjentów – zazwyczaj dopiero dojrzewających nastolatków. Tak ważne jest więc, aby nie używać u niemowląt żadnych preparatów przeciwtrądzikowych o silnym działaniu bez konsultacji z lekarzem.

Trądzik niemowlęcy leczy się zazwyczaj w pierwszej kolejności miejscowo. Na zaskórniki najczęściej stosuje się nadtlenek benzoilu, natomiast przy wykwitach zapalnych niejednokrotnie konieczny jest antybiotyk, w tym przede wszystkim erytromycyna. Warto pamiętać, aby przed zastosowaniem leków miejscowo na twarz dziecka, najpierw nałożyć je próbnie na niewielki fragment skóry na przykład w zgięciu łokciowym. Pozwoli to ocenić reakcję organizmu na preparat i uniknąć ewentualnych skutków ubocznych.

W cięższych przypadkach, w których występują nasilone zmiany zapalne takie jak guzki i torbiele, najpierw stosuje się erytromycynę doustnie lub rzadziej między innymi amoksycylinę. W ostateczności trądzik niemowlęcy leczy się za pomocą małych dawek izotretynoiny także podawanych doustnie. Należy jednak podkreślić, że ostatni sposób terapii nie jest zalecany w przypadku małych dzieci. W związku z tym jej zastosowanie powinno być poprzedzone bardzo wnikliwym rozważeniem bilansu zysków i strat oraz odbywać się bezwzględnie pod ścisłą kontrolą lekarską.

Uzupełnieniem terapii trądziku niemowlęcego, jeżeli tę lekarz uzna za konieczną, będzie właściwa pielęgnacja zmienionej chorobowo skóry. Należy pamiętać tutaj przede wszystkim o:

  • tym, aby nie przegrzewać malucha, ponieważ nasila to objawy chorobowe;

  • stosowaniu delikatnych środków do pielęgnacji skóry i nie przesadzać z ich ilością – w przypadku trądziku bardzo często mniej kosmetyków oznacza lepsze warunki do gojenia się zmian skórnych;

  • delikatnym wycieraniu skóry po myciu – trzeba unikać tarcia, które może prowadzić do podrażnień;

  • ubrankach wykonanych z naturalnych materiałów i praniu ich w delikatnych detergentach.

Bibliografia

Podobne tematy