Czym jest tran?
Tran to olej pozyskiwany z wątroby dorsza (lub innych ryb z rodziny dorszowatych). Często jest mylony np. z olejem z wątroby rekina – co jest błędem, ponieważ prawdziwym tranem jest wyłącznie olej z wątroby dorsza i ryb z rodziny dorszowatych. Oleje z innych ryb jak najbardziej także są zdrowe, ale nie mają tych samych wartości odżywczych, co tran.
Tran pozyskany z wątroby dorsza ma unikalny skład z doskonałymi proporcjami poszczególnych substancji. Zawiera m.in. witaminę A i D, które to korzystnie wpływają na odporność i narząd wzroku, a także nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT) omega 3 (zwłaszcza DHA i EPA). Kwasy te są niezbędne do prawidłowej pracy m.in. układu krwionośnego, nerwowego oraz immunologicznego.
Olej z wątroby rekina z kolei, może zawierać np.: akliloglicerole, skwalen, kwasy omega-3 (jest ich mniej niż w tranie). Olej z rekina wydaje się być zatem także wartościowym produktem, ale ma inne działanie od tranu.
Na rynku dostępne są też preparaty zawierające „olej z ryb”. Niestety w takim przypadku nie wiemy, z jakich dokładnie ryb są to oleje (jakie jest ich faktyczne pochodzenie), dlatego tego typu produkty lepiej pomijać. Z drugiej strony w olejach z ryb znajduje się bardzo dużo kwasów tłuszczowych omega – pod tym względem wydają się być one lepszym źródłem od tranu.
Stosowanie tranu a dodatkowa suplementacja witaminą D
Preparaty tranowe zawierają witaminę D w formie naturalnej lub syntetycznej. Czy należy zatem dodatkowo suplementować witaminę D, jeśli zażywa się tran? To zależy od kilku czynników. Po pierwsze, powinno się sprawdzić informacje o zawartości witaminy D w danym tranie. Po drugie, musimy się dowiedzieć, jakie jest zapotrzebowanie na tę witaminę w naszym przypadku. Trzecia sprawa to aktualna pora roku – należy do niej dostosować dostarczaną dawkę witaminy D z suplementu (w zimie np. jest większe zapotrzebowanie w dostarczanie witaminy D w suplemencie niż latem, gdy jest ona produkowana naturalnie przez nasz organizm pod wpływem nasłonecznienia).
Tran a zanieczyszczenia w preparacie
Wybierając tran warto sprawdzić, czy w składzie znajdują się metale ciężkie, takie jak ołów, kadm czy rtęć, a także inne zanieczyszczenia, np. dioksyny. Unia Europejska co prawda wyznaczyła górne granice dopuszczalne dla tych produktów i każdy preparat na naszym rynku powinien spełniać wymagania regulowane ustawą. Niektórzy producenci jednak wykonują dodatkowe, nieobowiązkowe badania czystości swojego produktu i podają wyniki badań do publicznej informacji – warto te działania docenić, gdyż wskazują na uczciwość producenta i prawdopodobnie wysoką jakość produktu.
Jaki tran wybrać? Wytyczne do analizy
Zanim przejdziemy do naszego zestawienia dostępnych preparatów z tranem, wyjaśnimy, na co należy zwracać uwagę wybierając tran dla siebie lub dla swojego dziecka.
Przede wszystkim należy sprawdzić źródło tranu. Jeśli tran jest „prawdziwy” i dobrej jakości, pozyskany jest z wątroby dorsza lub ryb z rodziny dorszowatych. Jeśli na opakowaniu widnieje informacja, że jest to „olej z wątroby rekina”, albo „olej z ryb”, preparat nie jest tranem.
Poza sprawdzeniem źródła oleju, ważna jest też jego ilość w przeliczeniu na pojedynczą kapsułkę. Niekiedy producenci podają np. zawartość oleju w stosunku do porcji dobowej (wówczas trzeba przyjąć kilka kapsułek), a nie w jednej kapsułce, co jest mylące. Trzeba ponadto zwrócić uwagę na zawartość kwasów DHA oraz EPA – ponieważ to one są najważniejsze, jeśli chodzi o prozdrowotne właściwości tranu.
Produkty z tranem zawierają też witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, głównie witaminę A oraz witaminę D3. Niektórzy producenci dodatkowo wzbogacają preparaty kolejnymi witaminami syntetycznymi, dlatego należy sprawdzić, jak wiele jest tych składników i w jakich ilościach, aby nie dopuścić do ich przedawkowania – zwłaszcza witaminy A, szczególnie w przypadku kobiet w ciąży (przedawkowanie witaminy A w ciąży może prowadzić do uszkodzeń płodu).
Tran – porównanie popularnych preparatów
Poniżej w tabeli przedstawiamy zestawienie danych na temat składów konkretnych produktów posiadających w nazwie słowo „tran”. Analizujemy zawartość m.in. kwasów omega-3, witaminy D, witaminy A, a także źródło pochodzenia oleju (czy rzeczywiście jest olejem z wątroby dorsza lub ryb dorszowatych, a nie rekina czy ogólnie „ryb”). Kolejność produktów jest losowa. Wszystkie dawki podane są dla 1 kapsułki lub „porcji” (jeśli produkt jest w płynie).
1. Tran Apteo
Cena za 1 dzień (wg dawki zalecanej przez producenta): ok. 0,15 zł
Produkt ten zawiera 400 mg oleju z wątroby dorsza w jednej kapsułce, więc niezbyt dużo. Znajdziemy w nim raczej standardową dawkę kwasów EPA i DHA oraz stosunkowo niską dawkę witaminy A. Niewiele jest też witaminy D, ale w produkcie znajdziemy witaminę E (co prawda w nieznacznych ilościach, ale występuje). Jeśli preparat ten miałby być stosowany ze względu na witaminę D, niestety nie będzie dobrym wyborem – należałoby ją i tak dodatkowo suplementować.
Ocena: 4/5
Komentarz: Preparat ma dobry skład, ale niestety nie zawiera wystarczająco dużo poszczególnych składników. Aby spełnił dzienne zapotrzebowanie, musi być przyjmowany w ilości większej, niż 1 kapsułka, z kolei producent zaleca, aby przyjmować tylko 1 kapsułkę dziennie.
2. Tran Doppelherz Aktiv na odporność
Cena za 1 dzień (wg dawki zalecanej przez producenta): ok. 0,53 zł
Niestety w przypadku tego tranu musimy liczyć się z przyjmowaniem aż 4 kapsułek dziennie, jeżeli chcemy pokryć dzienne zapotrzebowanie na składniki (tak zaleca producent). W tym tranie znajdziemy mniej oleju z wątroby dorsza niż np. w Tran Apteo. Wadą produktu jest także fakt, że producent nie podał informacji, jaka jest dokładna zawartość kwasów DHA oraz EPA (jest podana łączna ich zawartość, bez rozdzielenia). Zawartość witaminy A jest standardowa, witaminy D również (jeżeli zakładamy, że przyjmujemy 4 kapsułki dziennie). Kupując ten preparat musimy liczyć się ze spożywaniem wielu tabletek w ciągu dnia, co może być uciążliwe. Atutem jest firmowy certyfikat jakości.Ocena: 4/5
Komentarz: Preparat spełni swoje zadanie, jeśli będzie przyjmowany w ilości 4 kapsułek dziennie, co może być uciążliwe. Niższa ocena jest również ze względu na brak wyszczególnienia zawartości kwasów EPA i DHA.
3. Moller’s forte z tranem
Cena za 1 dzień (wg dawki zalecanej przez producenta): ok. 0,54 zł
Ten tran jest mieszaniną oleju z ryb oraz oleju z wątroby dorsza norweskiego. Niestety prawdziwego tranu w tym preparacie jest niewiele w porównaniu do innych suplementów, a stosunkowo duża zawartość kwasów DHA oraz EPA pochodzi głównie z oleju innych ryb, niż dorsz. Na ulotce nie znajdujemy również informacji o zawartości witaminy A. Zaletą produktu są natomiast dokładne informacje na temat źródeł pozyskania „oleju z ryb” – są to sardynki sardelki. Wskazano nawet miejsce ich połowu, co jest dużym plusem. Ponadto producent przedstawia wyniki czystości surowca, pokazując, że preparat zawiera mniejsze ilości metali ciężkich i dioksyn od wytycznych Unii Europejskiej. Atutem jest wysoka zawartość witaminy D oraz informacja o zawartości witaminy E. Zaleca się przyjmować 2 kapsułki dziennie.
Ocena: 4/5
Komentarz: Ocena wynosiłaby 5/5, gdyby nie fakt, że rzeczywistego tranu (czyli oleju z wątroby dorsza) jest mało w porównaniu do innych preparatów z niniejszej listy.
4. Tran Cod Liver Oil
Cena za 1 dzień (wg dawki zalecanej przez producenta): ok. 0,22 zł
Ten tran zawiera dużo oleju z wątroby rekina w przeliczeniu na 1 kapsułkę (producent zaleca spożywać 1 kapsułkę dziennie). Niestety wysoka zawartość oleju nie przekłada się w tym preparacie na większą ilość kwasów EPA i DHA w porównaniu do innych suplementów. W preparacie natomiast znajdziemy stosunkowo dużo witaminy D, a także bardzo dużo witaminy A (pokryte jest dzienne zapotrzebowanie). Niestety ze względu na tak wysoką zawartość witaminy A, na ten suplement powinny uważać kobiety w ciąży, gdyż jej przedawkowanie może prowadzić do uszkodzenia płodu.
Ocena: 4/5
Komentarz: Ocena niższa ze względu na niezbyt wysoką zawartość kwasów EPA i DHA.
5. Tran Hasco
Cena za 1 dzień (wg dawki zalecanej przez producenta): ok. 0,50 zł
Jest to jedyny lek w niniejszym porównaniu. Zawiera standardową dawkę oleju z dorsza, natomiast dawka kwasów EPA i DHA została ujęta w formie „widełek” – producent uwzględnia zatem fakt, że z czasem kwasów tych może być w preparacie mniej (im mniej świeży jest produkt). Minusem jest fakt, że preparat powinien być stosowany od 2 do 4 kapsułek na dobę, co może być uciążliwe. W jednej kapsułce znajdziemy naturalną ilość witaminy A (nie jest więc ona syntetyczna), a także witaminy D (ponadto producent również podaje tutaj „widełki”, co jest plusem). Generalnie skład jest czytelny, ale minusem jest konieczność przyjmowania kilku kapsułek dziennie.
Ocena: 5/5
Komentarz: Preparat ten jest lekiem, zatem już z tego względu zyskuje wysoką ocenę – leki kontroluje się o wiele bardziej restrykcyjnie. Ponadto producent uwzględnia fakt, że z upływem czasu preparat może tracić na jakości pod względem zawartości poszczególnych składników, czego nie robią inni producenci – to szczególna zaleta. Poza tym ogólnie skład jest w porządku, o ile będziemy przyjmować 2-4 kapsułki dziennie (to wada, ale nie zaważyła na ocenie, gdyż zalet jest o wiele więcej).
6. Tran z Dorsza Domowa Apteczka
Cena za 1 dzień (wg dawki zalecanej przez producenta): ok. 1,35 zł
Ten preparat występuje w postaci płynnej. Preparat ten zawiera bardzo dużo oleju z dorsza – aż 2000 mg w zalecanej dziennej porcji, co również przekłada się na wyższą zawartość kwasów EPA i DHA niż w preparatach konkurencji. Kolejnym atutem tego preparatu jest wysoka zawartość witaminy D.
Ocena: 5/5
Komentarz: To dobry, godny polecenia tran ze względu na wysoką zawartość kwasów tłuszczowych oraz witaminy D. Niestety producent nie podaje informacji o witaminie A i E.
7. Max Tran Plus
Cena za 1 dzień (wg dawki zalecanej przez producenta): ok. 0,33 zł
Duży minus na wstępie za samą nazwę. To nie jest tran! Preparat zawiera olej z wątroby rekina i nie ma ani miligrama oleju z dorsza! Ponadto zawartość witaminy D jest w przypadku tego preparatu niewielka. Plus za wypisanie zawartości witaminy A i E. Zalecane dawkowanie: 2 kapsułki dziennie.
Ocena: 1/5
Komentarz: Niska ocena wynika z faktu, że producent wprowadza Klientów w błąd umieszczając w nazwie słowo „tran” – preparat ten tranem nie jest, gdyż nie zawiera oleju z wątroby dorsza, tylko olej z wątroby rekina.
8. Mega Tran
Cena za 1 dzień (wg dawki zalecanej przez producenta): ok. 0,27 zł
Ten suplement zawiera w jednej kapsułce niewiele oleju z wątroby dorsza, a co za tym idzie – niewiele jest też kwasów tłuszczowych EPA i DHA. Witaminy D również jest mało – w zalecanej dawce 2 kapsułek na dobę nie pokryje ona niestety dziennego zapotrzebowania, więc konieczna będzie dodatkowa suplementacja witaminą D w okresach jesienno-zimowych. Zawartość witaminy A jest standardowa. Minus za brak informacji o witaminie E.
Ocena: 3/5
Komentarz: Niska ocena za niską zwartość oleju oraz kwasów EPA i DHA w tym preparacie w stosunku do produktów konkurencji, a także niewielkiej ilości witaminy D (chociaż może ona tutaj występować naturalnie, więc równie dobrze mógłby to być plus za to, że nie umieszczono w produkcie syntetycznej witaminy D).
